Het boek ‘Dementie van binnenuit’ geeft zeven antwoorden op de vraag hoe het is om iemand met vergevorderde dementie te zijn. Elk antwoord krijgt in het boek een vertaling in een praktijkroute met keien. Speciaal bedoeld voor al die ‘keien’ die dagelijks zorgen voor mensen met dementie: medewerkers in de zorg en naasten of mantelzorgers.
Leven met vergevorderde dementie betekent voortdurend te veel tijd hebben én te weinig tijd
Leven met vergevorderde dementie is leven met heel veel tijd. De uren en dagen strekken zich uit. Soms lijkt de tijd stil te vallen of weg te zijn. De vaste momenten, het ritme en de klok waar wij, mensen-zonder-dementie, in ons dagelijks leven zo vaak op mopperen, komen tot stilstand in de laatste fase van het leven.
De dagelijkse dingen vragen hun eigen trage tijd en tempo. Maar tegelijk is er, in al die rust en tijdloosheid, soms ineens haast en weinig tijd. Iemand zijn met vergevorderde dementie is leven met te veel en te weinig tijd. Dat is het zesde antwoord. Ook weer een dubbelzinnig antwoord. Zo zagen we deze situaties bij Marja:
Stel je voor …
Ze krijgt een boterham. Ze mag kiezen uit drie soorten hagelslag. De medewerkster wacht geduldig. Heel, héél langzaam gaat er een wijsvinger naar het middelste rode pak: puur.
Er komt een man binnen, die zich voorstelt als de arts. De arts onderzoekt Marja adequaat en efficiënt. Zegt dan tegen de andere medewerker: ‘We moeten weg, naar het MDO. Het is 3 voor 11. Dag Marja!’ en ze lopen de deur uit. Marja draait zich half om en maakt een zwaaibeweging met haar linkerarm, maar ze zijn al weg. Ze hebben haar zwaaibeweging niet gezien. Ik zie op haar gezicht een soort verbazing, teleurstelling … en ze zegt ‘oh…’. Ze ademt uit met blaasgeluidjes. Ze lijkt het jammer te vinden dat hij alweer weggaat.
Tip
Kijken door de bril van ‘tijd’ geeft soms een nieuw idee in moeilijke zorgmomenten. Misschien laat iemand ‘lastig gedrag’ zien omdat het net te snel gaat.
Uit: Judith Leest, Guus Timmerman, Marije van der Linde, Yvon van Noort en Marjanneke Ouwerkerk, Dementie van binnenuit: Een zoektocht naar hoe het is om iemand met vergevorderde dementie te zijn, Amsterdam/Leuven: LannooCampus, p. 102-105.
Meer tips vind je in het boek.
