Het boek ‘Dementie van binnenuit’ geeft zeven antwoorden op de vraag hoe het is om iemand met vergevorderde dementie te zijn. Elk antwoord krijgt in het boek een vertaling in een praktijkroute met keien. Speciaal bedoeld voor al die ‘keien’ die dagelijks zorgen voor mensen met dementie: medewerkers in de zorg en naasten of mantelzorgers.
Leven met vergevorderde dementie betekent een leven ondergaan dat kleiner wordt terwijl je opgaven groter worden
Het vijfde antwoord op de vraag hoe het is om te leven met vergevorderde dementie, is dit: leven met veel opgaven. Opgaven zijn worstelingen die iemand persoonlijk heeft op te lossen. Bij Marja, Anne, Jan, Elise, Laura en Christa zagen we bijvoorbeeld deze opgaven:
Stel je voor …
Ik moet mijn tanden laten poetsen – Ik moet een stukje ontbijtkoek vastpakken met een verkrampte hand – Ik moet te snel veranderen van activiteit – Ik moet de ballon die ik heb weer loslaten – Ik moet de dokter gedag zeggen maar hij is alweer weg – Ik moet 1,5 uur in mijn stoel wachten met een doorgelekte broek tot iemand me komt verschonen – Ik kan de woorden niet meer vinden om iets duidelijk te maken – Ik moet de aandacht van medewerkers zien te krijgen om me te helpen zelf te eten – Ik moet me overgeven aan de tv en aan anderen die bepalen wanneer die aan- en uitgaat.
Je zou er moedeloos van worden. Als je ‘in zorg komt’, betekent dat eigenlijk altijd dat er opgaven bijkomen. Veel opgaven krijgen een passende reactie of ‘respons’. Maar er blijven ook veel opgaven liggen. Dat kan ook niet anders: het is onmogelijk om al die opgaven continu op te merken en er steeds goed op te reageren. Kijken met de ‘bril’ van opgave-respons kan wel helpen.
Tips
- Kijk eens een tijdje hoe iemand een kopje thee optilt of een broodje smeert. Zie je opgaven?
- Welke opgave(n) zag je voor diegene? Waar merkte je dat aan, hoe wist je dat dat de opgave(n) was (waren)?
- Wat deed je of wat was je respons? Was dit helpend? Wat zag je bij de ander?
Uit: Judith Leest, Guus Timmerman, Marije van der Linde, Yvon van Noort en Marjanneke Ouwerkerk, Dementie van binnenuit: Een zoektocht naar hoe het is om iemand met vergevorderde dementie te zijn, Amsterdam/Leuven: LannooCampus, p. 88-90.
Meer tips vind je in het boek.