Frank van der Lende (33), presentator voor Radio Veronica, hoort in 2017 dat zijn vader op 61-jarige leeftijd lijdt aan Alzheimer. Het leven van de familie Van der Lende staat op zijn kop. Rust en zorgeloosheid maken plaats voor onzekerheid en verdriet. In 2021 overlijdt de vader van Frank. Nu is Frank ambassadeur van Oog voor Dementie en zet zich in voor meer kennis en begrip over dit lastige onderwerp. Aan ons vertelt hij zijn verhaal.
Hoe dacht je over dementie voor de diagnose van je vader?
“Dementie speelde geen rol in mijn leven. Ik dacht: dat overkomt oude mensen en die worden vervolgens vergeetachtig. Daarom viel het rauw op mijn dak toen het opeens wél een grote rol speelde. Toen pas ben ik gaan zoeken naar informatie en gaan praten met mensen. Op dat moment had ik totaal geen handvatten.”
Is dat waarom je ambassadeur bent van Oog voor Dementie?
“Ik hoop anderen te helpen door mijn verhaal te delen. Door handvatten te bieden die ik niet had. Veel situaties zou ik anders aanpakken met de kennis van nu. Hopelijk gaan anderen dankzij ons verhaal het gesprek aan. Mijn vader had geglunderd van trots als hij wist dat zijn naam weer over de tongen rolt.”
Interview gaat verder onder de foto.
Dit bericht op Instagram bekijken
Wat waren de eerste symptomen bij je vader?
“Mijn vader was een praatjesmaker, sportief en levenslustig. Hij nam steeds minder initiatief en was niet vooruit te branden. En hij werd bang om activiteiten te ondernemen. Verjaardagen zag hij tegenop omdat zijn gehoor minder werd en hij gesprekken niet goed kon volgen. Soms ergerden we ons aan hem. Later beseften we dat hij er niks aan kon doen. Hij liep op zijn tenen om de symptomen te verbloemen. Dat wat ooit alledaags was, werd een confrontatie met hemzelf.”
Was je bij het moment van de diagnose?
“Mijn vader, moeder, broer en ik zaten in het Alzheimercentrum in het VUmc in Amsterdam. We waren overweldigd en van slag door de diagnose. De levensverwachting van tien tot vijftien jaar sloeg in als een bom. Het eerste wat we zeiden was: “O. Wow.” We waren compleet overdonderd.”
Hoe ging je daar mee om?
“In eerste instantie verstopte ik me achter het zoeken van informatie en maakte ik een videoserie met mijn vader. Voor mij is dat een veilige manier om met iemand in gesprek te gaan. Eigenlijk wilde ik dat alles normaal zou blijven. Dat we een gelijkwaardige relatie hadden. Dat ging beter toen ik de situatie accepteerde. Daardoor was ik bewuster van mooie momenten samen, zoals mountainbiken in de bossen van Zeist. Het maakte het ziekteproces verdrietiger en tegelijkertijd ook lichter.”
Hoe was dat voor je vader?
“Hij accepteerde het niet. De laatste jaren van zijn leven waren een constante strijd. Mee willen doen in de maatschappij terwijl dat niet meer kan. Voor ons was dat een lastige spagaat tussen je willen aanpassen maar iemand niet als patiënt willen behandelen. De omgang luistert nauw. Veel liefde en oprechte aandacht, het liefst een-op-een. Dan was mijn vader op zijn best. Wij pasten ons aan zijn tempo aan. Dat was voor ons gezin al een enorme uitdaging, laat staan voor een zorgmedewerker die werkt met meerdere mensen met dementie.”
Veranderde dat jouw relatie met je vader?
“Ja, die werd intiemer. We huilden samen of maakten lichamelijk contact, zoals een hand op iemands been leggen. Dat deden we voorheen nooit. Ondanks dat hij veranderde, werd onze band beter. Het waren de meest persoonlijke jaren samen.”
En de gezinsverhouding?
“In eerste instantie deed iedereen het op zijn manier. We spraken nauwelijks. Tot iemand van Mantelzorg Nederland in gesprek ging met mijn moeder, broer en mij. Ze vroeg per persoon hoe het ging. Toen hoorden we pas waar we tegenaan liepen, de irritaties en hoe we elkaar konden helpen. Na het gesprek was er een andere dynamiek. We kwamen dichter tot elkaar. Ook nu praten we beter en geven we het aan wanneer we iets niet leuk vinden. Wrijving geeft het leven glans.”
Je refereerde aan de videoserie die je hebt gemaakt. In de eerste aflevering praat je met je vader. Op zo’n moment moet je ook beseffen: dit is niet Frank van der Lende met een willekeurig persoon, maar mijn vader. En zijn ziekte. Hoe was dat?
“Heel moeilijk. Ik benaderde het gesprek niet zoals ieder ander interview. Ik was voorzichtig en beschermde zijn gevoel. Tegelijkertijd was het op dat moment ons diepste gesprek tot dan toe. Want ook ik accepteerde de situatie toen niet. De eerste serie ben ik aan het vluchten. De tweede reeks voelde als therapie.”
Heeft je vader het gezien?
“Ja, de eerste serie was voor hem natuurlijk ontzettend confronterend. Van de tweede reeks is een compilatie gemaakt van mooie beelden met de muziek van ZZ Top. Dat vond hij prachtig. Heeft-ie eindeloos naar gekeken.”
Wat geef je iemand mee die nu in de schoenen staat waar jij vijf jaar geleden in stond?
“Ga de confrontatie aan. Benoem en bespreek de ziekte. Kijk naar de behoeften van de ander en niet alleen van jezelf. Pas jouw tempo aan. En wees natuurlijk lief, ook voor jezelf.”
Dag ,
Mijn zus heeft ook Alzheimer een paar jaar , maar wil er absoluut niet over praten en beweert dat er niets aan de hand is. Ze is 66 en gaat snel achteruit . 3 jaar geleden geconstateerd.
Hoe komt dat dat de ene er wel over wil praten en de ander niet , zelfs ontkent.
Complimenten voor het filmpje. Zo duidelijk. Mooi gedaan Frank. Ondanks de nare ziekte een mooie herinnering aan je vader en zo leeft hij voort.
Groet Kitty
Mooi verteld ik herken er veel in Mijn man is dementerend
Een mooie inblik van het leven van de getroffene en die van een naaste.
Blij om zo een verhaal aan te horen hoe moeilijk het ook is. Ik sta voor dezelfde problemen. Mijn man heeft Alzheimer midden fase. Daarnaast weinig hulp nog. Mijn man is gelukkig niet bang. Alleen als het erger wordt dat hij uit huis moet en dat willen we alle 2 niet. Als je 61 jaar getrouwd bent wil je niet uit elkaar. Maar samen naar een verz.huis om daar samen te wonen lukt niet. Dat vind ik schandalig dat je dan uit elkaar gerukt wordt. Dat is mijn angst.
Wat een mooi gesprek van Frank vd Lende en zn vader.
Ik heb dit 2x met ouders meegemaakt maar nooit zo’n gesprek gehad.